Νευρική Ανορεξία: Μία νόσος ταυτόσημη με τη σύγχρονη ζωή που παίρνει διαρκώς όλο και πιο δραματικές διαστάσεις. Αυτά λίγο πολύ είναι γνωστά. Αυτό που δεν είναι γνωστό είναι ότι στη Θεσσαλονίκη δεν υπάρχει καμία δημόσια δομή που να ειδικεύεται στις διατροφικές διαταραχές με αποτέλεσμα τα άτομα που χρειάζονται νοσηλεία να φιλοξενούνται στις ψυχιατρικές κλινικές των νοσοκομείων. Αυτό είναι αρκετό για μία ασθένεια που όσο περνά ο καιρός αγγίζει τα όρια της επιδημίας; Είναι απαραίτητη η λειτουργία ειδικού κέντρου για άτομα με νευρική ανορεξία στην πόλη μας;
Της Σοφίας Τουντούρη
Στο ότι δεν είναι αναγκαία η λειτουργία κάποιου ειδικού κέντρου για τη νευρική ανορεξία συμφωνούν στην πλειοψηφία τους οι επιστήμονες με τους οποίους η «Σ» ήρθε σε επικοινωνία, καθώς, όπως υποστηρίζουν, τα περιστατικά δεν είναι πολλά και η θεραπεία μπορεί να γίνει επιτυχώς και μέσα στα νοσοκομεία. «Η νευρογενής ανορεξία είναι ψυχική διαταραχή. Αν χρειαστεί εισαγωγή μπορεί να νοσηλευτεί στο νοσοκομείο. Εκεί πολλοί γιατροί αναλαμβάνουν την παρακολούθηση του ασθενή. Μόνο σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις κρίνεται αναγκαία η νοσηλεία και θεωρώ ότι δεν χρειάζεται αυτή τη στιγμή ξεχωριστό κέντρο ή κλινική» δήλωσε στη «Σ» ο διοικητής του νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ, κ. Δημήτρης Γάκης. Την εκτίμησή του ότι δεν χρειάζεται η πόλη μας κάποιο ειδικό κέντρο διατύπωσε και ο πρύτανης του ΑΠΘ, κ. Αναστάσιος Μάνθος, ενώ ο καθηγητής ψυχιατρικής ΑΠΘ κ. Απόστολος Ιακωβίδης ανέφερε χαρακτηριστικά: «Θα ήταν ακόμη καλύτερο να υπήρχε δεδομένου ότι ζούμε σε μια προηγμένη πόλη. Ωστόσο, δεν είναι δυνατό να υπάρχει ειδικό κέντρο για κάθε νόσο. Είναι ψυχιατρικό το πρόβλημα γι’ αυτό και η νοσηλεία γίνεται σε ψυχιατρικές κλινικές». Την απουσία δημόσιου κέντρου ειδικευμένου στα προβλήματα διατροφικής διαταραχής εντοπίζει και η ψυχολόγος κ. Λίνα Δανιηλίδου. «Δυστυχώς, αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει ακόμη κάποια δημόσια δομή, ωστόσο μπορεί κάποιος να απευθυνθεί σε ιδιώτες ψυχολόγους που ασχολούνται με αυτά τα ζητήματα» υπογράμμισε. Αναγκαία χαρακτηρίζει την δημιουργία ειδικών κέντρων ο διαιτολόγος και αντιπρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Διαιτολόγων, κ. Μιχάλης Χουρδάκης. «Οπωσδήποτε είναι αναγκαία η δημιουργία ειδικών κέντρων για την αντιμετώπιση διατροφικών διαταραχών (όχι μόνο ανορεξίας, αλλά και βουλιμίας κ.α.), στα οποία θα υπάρχει συνολική αντιμετώπιση του προβλήματος από ομάδα επιστημόνων (παθολόγων,, ψυχιάτρων, ενδοκρνολόγων, κλινικών διαιτολογων, ψυχολόγών κ.α.)» δήλωσε ο κ. Χουρδάκης.
Το προφίλ
Γυναίκες μεταξύ 14-20 ετών που ασχολούνται με φανατισμό με την εμφάνισή τους φαίνεται ότι είναι τα «θύματα» της νευρικής ανορεξίας. «Αυτό που θα πρέπει να ξεκαθαριστεί αρχικά είναι ότι η ψυχογενής ανορεξία είναι κάτι διαφορετικό από την απώλεια της όρεξης. Το άτομο που πάσχει από ανορεξία δεν είναι ότι δεν έχει όρεξη άλλα δεν επιθυμεί να φάει για να μη βάλει κιλά. Όταν μάλιστα τρώει, με τη χρήση καθαρτικών και μέσω του εμετού αποβάλει την τροφή» δήλωσε ο κ. Ιακωβίδης. «Τραγικό» χαρακτηρίζει το φαινόμενο της εποχής ο πρύτανης του ΑΠΘ, κ. Αναστάσιος Μάνθος. «Είναι κυρίως ψυχική η επίπτωση και τα άτομα που καταλήγουν εκεί φαίνεται πως κλείνονται στον εαυτό τους και εκτίθενται σε λανθασμένα πρότυπα» ανέφερε χαρακτηριστικά. Σύμφωνα με την ψυχολόγο κ. Δανιηλίδου, το άτομο που πάσχει από ψυχογενή ανορεξία είναι συνήθως άτομο με χαμηλή αυτοεκτίμηση ενώ μαθαίνει ότι ένα ελάττωμα στην εξωτερική του εμφάνιση είναι ελάττωμα στην αξία του ως άνθρωπος. Συχνά είναι τελειομανής, με υψηλές αξίες που δεν δέχεται λάθη. Έρευνες επίσης αναφέρουν πως άνθρωποι που πάσχουν από νευρική ανορεξία σκοράρουν ψηλά σε τεστ αλεξιθμίας που σημαίνει ότι δυσκολεύονται να εκφράσουν τα συναισθήματά τους.
Στοιχεία που σοκάρουν
Μία «άνιση» και «άτυπη» μάχη φαίνεται πως έχει κηρυχθεί μεταξύ των μοντέλων που φιγουράρουν στα πρωτοσέλιδα των περιοδικών και των νεαρών κοριτσιών που επιδίδονται σε…αγώνα δρόμου προκειμένου να τους μοιάσουν, αδιαφορώντας για την υγεία τους και τη σωστή λειτουργία του οργανισμού τους. την ομορφιά και τον θαυμασμό. Δεν είναι όμως έτσι. Από τα αποτελέσματα έρευνας του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου Αθηνών προκύπτει ότι το 14,7% των 11χρονων κοριτσιών, το 20,4% των 13χρονων και το 24% των 16χρονων υποβάλλουν τον εαυτό τους σε δίαιτα προκειμένου να χάσουν κιλά.
«Αντιμετωπίσαμε περίπου 10 πολύ σοβαρά περιστατικά νευρικής ανορεξίας μέσα στο 2007» ανέφερε ο κ. Ιακωβίδης. Για τα περιστατικά αυτά κρίθηκε αναγκαία η νοσηλεία στο νοσοκομείο καθώς κάποια από αυτά ήταν στα πρόθυρα του θανάτου. «Πάνω από το 50% των ασθενών δεν γνωρίζει ότι πάσχει από νευρογενή ανορεξία ενώ το σημαντικότερο είναι ότι ούτε το περιβάλλον του είναι σε θέση να το καταλάβει, καθώς το άτομο δεν διαφέρει και πολύ από το κυρίαρχο πρότυπο της εποχής» ο καθηγητής ψυχιατρικής του ΑΠΘ, κ. Απόστολος Ιακωβίδης.
Εννιά προς ένα είναι η αναλογία των κοριτσιών που πάσχουν από ανορεξία σε σχέση με τα αγόρια, ενώ οι ειδικοί επισημαίνουν πως το 5-20% των ασθενών που πάσχουν από νευρική ανορεξία καταλήγουν στο θάνατο. Η συγκεκριμένη νόσος παρουσιάζει τον υψηλότερο βαθμό θνησιμότητας, συγκριτικά με τις υπόλοιπες ψυχιατρικές ασθένειες. Το συνηθέστερο είναι τα συμπτώματα να παρουσιάζονται σε κορίτσια της ηλιακής ομάδας 15-19, ωστόσο σήμερα το ποσοστό εμφανίζεται και άτομα άνω των 50. «Πριν από δέκα χρόνια ήταν εξαιρετικά σπάνιο να γίνει διάγωνση νευρικής ανορεξίας σε άτομα άνω των 50 ετών. Σήμερα αποτελούν το 10% των περιπτώσεων» ανέφερε η κ. Δανιηλίδου.
Αντιμετωπίζεται;
Θεραπεύσιμη χαρακτηρίζουν τη νόσο οι επιστήμονες, εφόσον βέβαια γίνει η σωστή παρακολούθηση από σύνολο ειδικών. «Λόγω της πολυπλοκότητας της ασθένειας χρειάζεται μια ολιστική προσέγγιση από γιατρούς, ψυχιάτρους και διατροφολόγους. Αποτελεσματικές στη θεραπεία σύμφωνα με ερευνητικές μελέτες είναι η ψυχοθεραπεία και η εκπαίδευση στη διατροφή» δήλωσε η κ. Δανιηλίδου.
Σε ό, τι αφορά τη διατροφή, ο κ. Χουρδάκης προτείνει για την θεραπεία της ανορεξίας περισσότερα από τρία γεύματα την ημέρα. «Αυτό που χρειάζεται είναι ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο με επιπλέον υγρά θερμιδικής αξίας μεταξύ των γευμάτων ώστε να γίνεται αύξηση του βάρους 0,5-1,5kg την εβδομάδα» υπογράμμισε ο διαιτολόγος.
Της Σοφίας Τουντούρη
Στο ότι δεν είναι αναγκαία η λειτουργία κάποιου ειδικού κέντρου για τη νευρική ανορεξία συμφωνούν στην πλειοψηφία τους οι επιστήμονες με τους οποίους η «Σ» ήρθε σε επικοινωνία, καθώς, όπως υποστηρίζουν, τα περιστατικά δεν είναι πολλά και η θεραπεία μπορεί να γίνει επιτυχώς και μέσα στα νοσοκομεία. «Η νευρογενής ανορεξία είναι ψυχική διαταραχή. Αν χρειαστεί εισαγωγή μπορεί να νοσηλευτεί στο νοσοκομείο. Εκεί πολλοί γιατροί αναλαμβάνουν την παρακολούθηση του ασθενή. Μόνο σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις κρίνεται αναγκαία η νοσηλεία και θεωρώ ότι δεν χρειάζεται αυτή τη στιγμή ξεχωριστό κέντρο ή κλινική» δήλωσε στη «Σ» ο διοικητής του νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ, κ. Δημήτρης Γάκης. Την εκτίμησή του ότι δεν χρειάζεται η πόλη μας κάποιο ειδικό κέντρο διατύπωσε και ο πρύτανης του ΑΠΘ, κ. Αναστάσιος Μάνθος, ενώ ο καθηγητής ψυχιατρικής ΑΠΘ κ. Απόστολος Ιακωβίδης ανέφερε χαρακτηριστικά: «Θα ήταν ακόμη καλύτερο να υπήρχε δεδομένου ότι ζούμε σε μια προηγμένη πόλη. Ωστόσο, δεν είναι δυνατό να υπάρχει ειδικό κέντρο για κάθε νόσο. Είναι ψυχιατρικό το πρόβλημα γι’ αυτό και η νοσηλεία γίνεται σε ψυχιατρικές κλινικές». Την απουσία δημόσιου κέντρου ειδικευμένου στα προβλήματα διατροφικής διαταραχής εντοπίζει και η ψυχολόγος κ. Λίνα Δανιηλίδου. «Δυστυχώς, αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει ακόμη κάποια δημόσια δομή, ωστόσο μπορεί κάποιος να απευθυνθεί σε ιδιώτες ψυχολόγους που ασχολούνται με αυτά τα ζητήματα» υπογράμμισε. Αναγκαία χαρακτηρίζει την δημιουργία ειδικών κέντρων ο διαιτολόγος και αντιπρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Διαιτολόγων, κ. Μιχάλης Χουρδάκης. «Οπωσδήποτε είναι αναγκαία η δημιουργία ειδικών κέντρων για την αντιμετώπιση διατροφικών διαταραχών (όχι μόνο ανορεξίας, αλλά και βουλιμίας κ.α.), στα οποία θα υπάρχει συνολική αντιμετώπιση του προβλήματος από ομάδα επιστημόνων (παθολόγων,, ψυχιάτρων, ενδοκρνολόγων, κλινικών διαιτολογων, ψυχολόγών κ.α.)» δήλωσε ο κ. Χουρδάκης.
Το προφίλ
Γυναίκες μεταξύ 14-20 ετών που ασχολούνται με φανατισμό με την εμφάνισή τους φαίνεται ότι είναι τα «θύματα» της νευρικής ανορεξίας. «Αυτό που θα πρέπει να ξεκαθαριστεί αρχικά είναι ότι η ψυχογενής ανορεξία είναι κάτι διαφορετικό από την απώλεια της όρεξης. Το άτομο που πάσχει από ανορεξία δεν είναι ότι δεν έχει όρεξη άλλα δεν επιθυμεί να φάει για να μη βάλει κιλά. Όταν μάλιστα τρώει, με τη χρήση καθαρτικών και μέσω του εμετού αποβάλει την τροφή» δήλωσε ο κ. Ιακωβίδης. «Τραγικό» χαρακτηρίζει το φαινόμενο της εποχής ο πρύτανης του ΑΠΘ, κ. Αναστάσιος Μάνθος. «Είναι κυρίως ψυχική η επίπτωση και τα άτομα που καταλήγουν εκεί φαίνεται πως κλείνονται στον εαυτό τους και εκτίθενται σε λανθασμένα πρότυπα» ανέφερε χαρακτηριστικά. Σύμφωνα με την ψυχολόγο κ. Δανιηλίδου, το άτομο που πάσχει από ψυχογενή ανορεξία είναι συνήθως άτομο με χαμηλή αυτοεκτίμηση ενώ μαθαίνει ότι ένα ελάττωμα στην εξωτερική του εμφάνιση είναι ελάττωμα στην αξία του ως άνθρωπος. Συχνά είναι τελειομανής, με υψηλές αξίες που δεν δέχεται λάθη. Έρευνες επίσης αναφέρουν πως άνθρωποι που πάσχουν από νευρική ανορεξία σκοράρουν ψηλά σε τεστ αλεξιθμίας που σημαίνει ότι δυσκολεύονται να εκφράσουν τα συναισθήματά τους.
Στοιχεία που σοκάρουν
Μία «άνιση» και «άτυπη» μάχη φαίνεται πως έχει κηρυχθεί μεταξύ των μοντέλων που φιγουράρουν στα πρωτοσέλιδα των περιοδικών και των νεαρών κοριτσιών που επιδίδονται σε…αγώνα δρόμου προκειμένου να τους μοιάσουν, αδιαφορώντας για την υγεία τους και τη σωστή λειτουργία του οργανισμού τους. την ομορφιά και τον θαυμασμό. Δεν είναι όμως έτσι. Από τα αποτελέσματα έρευνας του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου Αθηνών προκύπτει ότι το 14,7% των 11χρονων κοριτσιών, το 20,4% των 13χρονων και το 24% των 16χρονων υποβάλλουν τον εαυτό τους σε δίαιτα προκειμένου να χάσουν κιλά.
«Αντιμετωπίσαμε περίπου 10 πολύ σοβαρά περιστατικά νευρικής ανορεξίας μέσα στο 2007» ανέφερε ο κ. Ιακωβίδης. Για τα περιστατικά αυτά κρίθηκε αναγκαία η νοσηλεία στο νοσοκομείο καθώς κάποια από αυτά ήταν στα πρόθυρα του θανάτου. «Πάνω από το 50% των ασθενών δεν γνωρίζει ότι πάσχει από νευρογενή ανορεξία ενώ το σημαντικότερο είναι ότι ούτε το περιβάλλον του είναι σε θέση να το καταλάβει, καθώς το άτομο δεν διαφέρει και πολύ από το κυρίαρχο πρότυπο της εποχής» ο καθηγητής ψυχιατρικής του ΑΠΘ, κ. Απόστολος Ιακωβίδης.
Εννιά προς ένα είναι η αναλογία των κοριτσιών που πάσχουν από ανορεξία σε σχέση με τα αγόρια, ενώ οι ειδικοί επισημαίνουν πως το 5-20% των ασθενών που πάσχουν από νευρική ανορεξία καταλήγουν στο θάνατο. Η συγκεκριμένη νόσος παρουσιάζει τον υψηλότερο βαθμό θνησιμότητας, συγκριτικά με τις υπόλοιπες ψυχιατρικές ασθένειες. Το συνηθέστερο είναι τα συμπτώματα να παρουσιάζονται σε κορίτσια της ηλιακής ομάδας 15-19, ωστόσο σήμερα το ποσοστό εμφανίζεται και άτομα άνω των 50. «Πριν από δέκα χρόνια ήταν εξαιρετικά σπάνιο να γίνει διάγωνση νευρικής ανορεξίας σε άτομα άνω των 50 ετών. Σήμερα αποτελούν το 10% των περιπτώσεων» ανέφερε η κ. Δανιηλίδου.
Αντιμετωπίζεται;
Θεραπεύσιμη χαρακτηρίζουν τη νόσο οι επιστήμονες, εφόσον βέβαια γίνει η σωστή παρακολούθηση από σύνολο ειδικών. «Λόγω της πολυπλοκότητας της ασθένειας χρειάζεται μια ολιστική προσέγγιση από γιατρούς, ψυχιάτρους και διατροφολόγους. Αποτελεσματικές στη θεραπεία σύμφωνα με ερευνητικές μελέτες είναι η ψυχοθεραπεία και η εκπαίδευση στη διατροφή» δήλωσε η κ. Δανιηλίδου.
Σε ό, τι αφορά τη διατροφή, ο κ. Χουρδάκης προτείνει για την θεραπεία της ανορεξίας περισσότερα από τρία γεύματα την ημέρα. «Αυτό που χρειάζεται είναι ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο με επιπλέον υγρά θερμιδικής αξίας μεταξύ των γευμάτων ώστε να γίνεται αύξηση του βάρους 0,5-1,5kg την εβδομάδα» υπογράμμισε ο διαιτολόγος.
Μόδα και νευρική ανορεξία
Την «πόρτα κλείνουν» οι γνωστοί σχεδιαστές του εξωτερικού στα ανορεξικά μοντέλα καθώς ήδη σε Ισπανία, Λονδίνο και Παρίσι από τα ντεφιλέ αποκλείονται όσα μοντέλα έχουν δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) μικρότερο από 18, αφού σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας όποιος έχει ΔΜΣ κάτω από 18,5 ανήκει στην κατηγορία των πολύ αδύνατων ανθρώπων.
Το… άγχος της μεζούρας είναι αυτό που επηρεάζει αρνητικά την ψυχολογία των μοντέλων, τα οποία επιθυμώντας να πάρουν μέρος σε διαγωνισμούς ομορφιάς ή στην επίδειξη μόδας κάποιου γνωστού σχεδιαστή οδηγούνται ακόμη και στην ανορεξία για να προτιμηθούν, δεδομένου ότι ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος και τα κριτήρια συμμετοχής αφορούν πολύ αδύνατες κοπέλες. «Τα κορίτσια οδηγούνται στην ανορεξία για να χωράνε στα ρούχα των σχεδιαστών και για να παίρνουν μέρος στα καλλιστεία. Πιστεύω πως φταίνε και οι ίδιοι οι σχεδιαστές, αφού ζητάνε πολύ αδύνατες κοπέλες» ανέφερε στη «Σ» η κ. Μαρίνα Παπαδοπούλου, ιδιοκτήτρια του πρακτορείου μοντέλων Top Class. Αυτό που προκύπτει είναι ότι νέες κοπέλες με όνειρα και φιλοδοξίες προκειμένου να «πάρουν» μια δουλειά οδηγούνται στη νευρογενή ανορεξία. «Αυτό που συμβαίνει στο εξωτερικό δεν συμβαίνει ακόμη στην Ελλάδα. Θα πρέπει οι σχεδιαστές να αλλάξουν τα πατρόν ώστε να είναι για πιο θηλυκά μοντέλα. Ειδικά στην Ελλάδα που οι γυναίκες είναι πιο θηλυκές, δεν θα έπρεπε να υπάρχει αυτό το πρόβλημα» κατέληξε η κ. Παπαδοπούλου.
(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Σήμερα στη Θεσσαλονίκη" στις 14/3/08)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου